Çamur Görüntü Savunması / In Defense of Mud Image

(Scroll Down for English) Bu yazı, Altyazı Fasikül Dergisi’nde 4 Ağustos 2023’te yayınlanmıştır. https://fasikul.altyazi.net/seyir-defteri/camur-goruntunun-savunmasi/ Karanlık saatlerde başlayan hayatları anlattığı yeni belgeseli için çekim yaparken Ankara’da gözaltına alınan Sibel Tekin’e yöneltilen suçlamalarda dikkat çekici ifadeler vardı. Savcılık, Tekin’in çektiği görüntülerin net ve kaliteli olmadığını söylüyor, bu durumu Tekin aleyhine delil sayıyordu. Bu “kötü” görüntüleri çeken kişi bir belgeselci olamazdı, şüphe çekiyordu… Yargıdaki bu kalite arayışı, belgeselci/video-eylemci Alper Şen’in aklına Hito Steyerl’in “çamur görüntü”lerin savunusuna giriştiği bir makalesini düşürdü. Düşünce sekansına Sibel Tekin ve Fasikül editörü Fırat Yücel’in de eklenmesiyle birlikte ortaya çıkan diyaloğu sizlerle paylaşıyoruz. Yazı: Alper Şen Sohbet: Sibel Tekin, Alper Şen, Fırat Yücel Türkçe’den İngilizce’ye çevirmeye çalıştığımızda eksik kalan bir tanımlama var: poor image. Bunu kötü, zayıf, düşük çözünürlüklü,…

Kopenhag Notları / Copenhagen Notes

(Scroll down for English) Bir görüntü zamanla bir arşive nasıl dönüşür?  Geçmişin görüntüsü ile bugünü konuşmanın dili arşivin dilini anlamaktan geçiyorsa nedir hatırlanması gereken? Kopenhag Sanat Akademisi’nde, Angela Melitopoulos’un davetlisi olarak katıldığımız “arşiv” dersine Oktay İnce ile yaptığımız atölyede önce kendimize sorduğumuz iki soru vardı. Cevaplarını okulda ve sokakta Angela ve öğrencilerle  izleyerek ve kaydederek vermeye çalıştık. İzleyerek: Dünün görsel dili ile bugünü konuşmanın, hatırlama görüntülerini sunarak geçmişi yeniden üretmenin anlamı bugünün sembollerinin pratikte üretildiği anlarda ortaya çıkıyor. Diyarbakır Sinanköy’de 2005’te ağaya karşı ayaklanan köylülerin eylemlerinin kayıtlarını izliyoruz. Kaydı yapan köylülerden Mecit kısa bir süre sonra jandarma tarafından yakalanıyor, kamerası elinden alınıyor ve kaset çıkartılıp buruşturuluyor. Ancak jandarma görüntüleri tam olarak bozamıyor. Çizikler ve şeritler içerisindeki görüntülerde jandarma tarafından dövülen,…

Unutuşun Olanaksızlığı: 6 Şubat Depremi ve Sonrası’nda Sanatçı Olmak Üzerine Alper Şen ile Söyleşi / The Impossibility of Forgetting: Interview with Alper Şen On Being an Artist in the Aftermath of the February 6th Earthquake

Söyleşiyi Gerçekleştiren: Sine Ergün Bu yazı Unlimited Mag Dergisi’nde yayınlanmıştır: https://www.unlimitedrag.com/post/unutusun-olanaksizligi (Scroll down for English) Sine Ergün: Deprem nedir? Alper Şen: Bunun herhangi bir olumlu tarifini insanlığın tarafından bakarak yapmak zor, sarsıcı. Basitçe trajik bir doğa olayı diyebiliriz galiba insan uygarlığında neden olduğu hasarı göz önünde bulundurduğumuzda. Bir başka taraftan bakarsak, dünyanın neredeyse her bölgesinde bitmeyen bir canlılığın ve hareketin en görünür örneği belki de. Yeryüzünün sürekli dönüşen coğrafyasının simgesi. İnsan uygarlığının da düşmanı öte taraftan. Doğa ve dünya ile iç içe olduğumuz bilgisine yabancılaşarak inşa ettiğimiz her şeyi bize en acı deneyimlerle sorgulatan bir gerçeklik. Afet demek kolay, evet bizim için afet, dünya için toprağın ve suyun yeni nefes alma alanları yaratması belki de… İnsan kendisini aciz hissettiği her…

Sonsuzluğa Kaçış: Çocuğun Beyazperdedeki Rolü / Escape to Infinity: The Role of Children on the Silver Screen

(Scroll down for English) 1900’lü yılların başından bugüne sinema, bir sanat formu olmasının öncesinde, kültür endüstrisinin en önemli araçlarından biri olarak bireylerin, toplumların, düşüncelerin ve duyguların temsili olarak perdedeki ya da ekrandaki yansıması ile bizleri Walter Benjamin’in tabiriyle “büyülemeye” devam ediyor. Bu büyünün başından beri farkında olan sinema sektörünün söz sahipleri, kendi dönemlerindeki düşüncelerin kamusal alanda kabul görmesi amacıyla sinemayı bir propaganda malzemesi olarak da kullanmışlardır. Bu nedenle sinema, başından beri bir eğlence ve sanat formu ya da aracı olmasının dışında kitleleri etkilemenin ve kitleler tarafından kabul görmenin bir yöntemi olarak da düşünülebilir. Sinema, başından beri temsillerle kendisini oluşturan, son yüzyılın hikaye anlatıcısı olagelmiştir. Bu temsiliyet içerisinde cinsiyet, yaş, din, etnik köken gibi kimlikler sinemada yeniden yaratılırken kitleler tarafından kabul…

Sömürge Estetiğinde Pamuk ve Sanat Üretimi / Cotton and Art Production in Colonial Aesthetics

(Scroll down for English) 19. yüzyılın sonlarında Fas bir Fransız sömürgesiyken, şehirleri gazetecilere gösteren Fransız vali, kurulan ilk binalardan birinin, harita odası olduğunu gururla belirtiyordu. Aynı tarihlerde oryantalizmin afyonu ile hayallere dalmaya hevesli fotoğrafçılar ise Kahire’de tek dert ettikleri sorunun, şehri bir türlü yukarıdan görememek olduğunu söylemekteydiler. Bu uğurda Mısırlı gibi giyinen Avrupalılar, Kahire’nin sakinlerinden habersiz, şehrin ve şehirlilerin suretine sömürgeleştirmenin estetik çerçevesini yerleştiriyorlardı. Modernizmin mucize icatları silahlarla şehri kuşatma altına alıp altın kaplamalı dürbünlerle şehirleri surlardan izleyerek sokakta amaçsızca yürüyenleri düzene sokma hırsı, bu düzensiz hayat sakinlerinin odalarını illa ki temiz ve derli toplu görme arzusu, istatistikler çıkarma, askere gitmeyenleri köylerinden toplama, caddelerin, meydanların, ara sokakların kuşbakışlarını hiçbir detayı gözden çıkarmadan haritalara dökme çabası 19. yüzyılda Ortadoğu’yu metrekarelere böldü.…

Vertov’un Kabusu / Vertov’s Nightmare

(Scroll down for English) “Üzerine konuşulamayan konuda susmalı.” L.Wittgenstein – Tractatus Önce Google’a yazalım “Suriye’de savaş”, oradan da “videolar” sekmesine geçelim. 0.29 saniyede 4.850.000 sonuç. İnternet yavaş sanki… Peki tam olarak ne aramalıyım? Yapacağım videoda çok kanlı şeyler istemiyorum. Kan olacaksa da izi olsun ki izleyici hemen kaçmasın. Zaten youtube da bunları göstermiyor. Hep aynı bildik patlama, bombalama görselleri de olmamalı. Kafa kesme görüntüleri de zaten eskidi. Bir metafora ihtiyacım var. İzleyiciyi şaşırtmalı, daha önce görmediği bir bakış, anlatım tarzı gibi mi? Yok tam olarak öyle değil. Bir videoda Halep’ten taşınan bir aile yanına duvar saatini almış. Duvar saati, hmm… Bu, çok iyi bir metafor olabilir. Saatin markası Damaşk. Evet evet, buradan yola çıkabilirim. Ama… Borchert’in böyle bir kısa öyküsü…

Metinler


Çamur Görüntü Savunması / In Defense of Mud Image

Kopenhag Notları / Copenhagen Notes

Unutuşun Olanaksızlığı: 6 Şubat Depremi ve Sonrası’nda Sanatçı Olmak Üzerine Alper Şen ile Söyleşi / The Impossibility of Forgetting: Interview with Alper Şen On Being an Artist in the Aftermath of the February 6th Earthquake

Sonsuzluğa Kaçış: Çocuğun Beyazperdedeki Rolü / Escape to Infinity: The Role of Children on the Silver Screen

Sömürge Estetiğinde Pamuk ve Sanat Üretimi / Cotton and Art Production in Colonial Aesthetics

Vertov’un Kabusu / Vertov’s Nightmare

Görüntünün Gerçekliği ve Kurgusal Bilinç / The Reality of Image and Fictitious Consciousness

Hasan’ı Beklerken / Waiting for Hasan

Devrim’in Sineması: Odessa Kaldırımlarında Ayaklanan Sine-Göz / The Cinema of Revolution: The Kino-Eye on the Odessa Steps

Ölümsüzlerin Kapısında Beklerken / Waiting at the Gates of the Immortals

İstanbul’un Artığı’na Sonsöz: Baştan başlayalım… / Epilogue for Surplus of Istanbul: Let’s Start from the Scratch

İstanbul’un Artığı – Kurgu Notları / Surplus of Istanbul – Editing Notes

İstanbul’un Artığı’na Başlarken / Approaching the Residuals of Istanbul

Dönüşümün Videosu / Video of Recycling

Video Teknolojisi ve Video-aktivizm / Video Technology and Video Activism

Ankara’nın Martıları / Seagulls of Ankara

Video – Kameranın Mekan Anarşisi Üzerine – On the Anarchy of Video Space

TV Camında “Öteki Medya” Nasıl Tarif Edilir? / How is “Other Media” Described on TV?